One Hand Can't Clap


One Hand Can't Clap
Titel
Recensies
Jedna Ruka Netleska (One Hand Can't Clap)
Productie        2003
Categorie        Arbeidsconflict
Regisseur         David Ondricek
Met                 Jiri Machahek, Ivan Trojan, Marek Taclik
7½ sterren Tsjechische film… Ik kan me niet bewust herinneren ooit eerder een Tsjechische film te hebben gezien, behalve uitzonderlijk slechte tekenfilmpjes van Oostblok-snit, toen ik nog heel klein was. Dat wil echter niet zeggen dat de Tsjechen nieuwkomers zijn op het gebied van film! Regisseur Milos Forman is niet zo heel erg produktief, maar hij heeft wel een paar onverbiddelijke klassiekers op zijn naam staan, zoals One Flew Over The Cuckoo’s Nest, Hair en Amadeus. Bij die laatste twee werd hij terzijde gestaan door cinematograaf Miroslav Ondricek, op zijn beurt de vader van regisseur David Ondricek. Zo is het Tsjechische cirkeltje weer rond.

In het kader van de Tsjechische Filmweek van het Filmhuis in Delft zijn we naar deze film gegaan, een film waarover zelfs het oppermachtige internet weinig informatie kon verschaffen. Dat gebrek maken wij dan hierbij goed.

Leuk om te zien dat de Tsjechische gemeenschap in Delft in groten getale was komen opdagen: de zaal was helemaal vol, iets dat wij tot nog toe in het Filmhuis niet meemaakten! Het geeft ook wel een aparte sfeer, om tussen mensen te zitten die wel kunnen verstaan wat er precies wordt gezegd. Wij moesten het doen met de ondertiteling, en iedereen weet dat je dan veel mist. (De tijd ligt nog niet ver achter ons dat een zinsnede als “I want to fuck you in the kitchen” werd vertaald als “Ik vind je best aardig”.) Die handicap deed echter niets af aan de film, die een lichte komedie bleek te zijn waar af en toe erg hard om kan worden gelachen.

Het hele verhaal draait om Stan, een jongen die aan het begin van de film samen met een collega een aantal kippen vervoert, waarvan hij heeft opgemerkt dat sommigen ‘een rare snavel’ hebben. De collega kijkt hem zuur aan en zegt hem dat hij helemaal geen arenden heeft gezien. De arend is een beschermde diersoort en mag dus niet worden verhandeld. Als later het transport wordt aangehouden moet er iemand voor op draaien, en dat wordt Stan. Maar zijn werkgever belooft hem financiële genoegdoening na afloop, en als Stan na anderhalf jaar de gevangenis verlaat lijkt het er op dat de werkgever zijn woord gaat houden. Dan gooit een vriend roet in het eten en is de werkgever niet langer bereid te betalen. Dus besluiten ze, hem het leven zuur te maken...

Wat volgt is soms slapstick, soms absurdistisch, soms pikzwart en soms tragi-komisch. Het ziet er af en toe uit alsof scènes tijdens het draaien zijn verzonnen, maar het mag de pret allemaal niet drukken. Ik heb gedurende de hele film zitten grinniken, met hier en daar een uitschieter. Het subplot is alleszins duister, over een groep mensen die zich tegoed doet aan beschermde diersoorten, in de als een kerk aangeklede kelder van een restaurant dat wordt uitgebaat door iemand die ervan overtuigd is Hitler te zijn. Uiteindelijk zet hij zijn volgelingen zelfs mensenvlees voor. De overwinning is echter voor de luchtige toon en de pure lol.

Jiri Machahek, die de rol van Stan speelt, is tevens frontman van MiG-21, de meest succesvolle rockformatie van Tsjechië. Is dat misschien de reden waarom hij in de restaurant-scène, met zijn zonnebril op, zo verschrikkelijk veel lijkt op Donald Fagen?

[RJ]
7½ sterren
'One Hand Can't Clap' is een film over Stan, een kleine crimineel, naïef en zonder de gebruikelijke criminele inborst. Hij is eigenlijk in z'n hart helemaal geen boef, maar is een meeloper. Door z'n naïviteit raakt hij steeds in de problemen, omdat de anderen schaamteloos misbruik maken van z'n goedgelovigheid.

In het verloop van de film worden z'n problemen langzaam aan groter en de criminele activiteiten waar hij bij betrokken is duisterder en grimmiger. Zo blijkt iedereen op een geheel eigen manier bij de duistere zaken te zijn betrokken. Het is trouwens een mengelmoes van domme, naïeve boefjes, zwaar neurotische figuren, narcistische beroemdheden, ga zo maar door. Het verhaal is soms onlogisch, maar de humor maakt veel goed wat een goed tegenwicht geeft aan de sinistere achtergrond. Zonder een slapstick te worden is het een erg leuke film .

[BB]