Cidade de Deus

Titel	Recensies
Cidade de Deus	Productie    2002 Categorie    Het Ware Leven Zelf Regisseur    Fernando Meirelles Met            Deu Jorge, Alexandre Rodrigues en vele anderen
	Als er weer eens iets aardigs draait in de Vaderlandsche Bios, dan gaan we daar weer naar toe. We behelpen ons ook deze week maar weer eens met een DVD uit de videotheek. Een Braziliaanse productie deze keer, maar wie op basis daarvan een middelmatig geproduceerd rolprentje verwacht die vergist zich. Dit is een volwassen productie met uitstekend camerawerk, prima acteurs, uitstekende muziek en een gevoel voor realiteit dat in Hollywood wel heel ver te zoeken is. Cidade de Deus is de naam van één van de armste sloppenwijken van Rio de Janeiro en betekent letterlijk ‘Stad van God’. De ironie zal de kijker niet ontgaan, want je kunt niet verder van God af staan dan in deze wijk, die op een rustige dag op het vagevuur lijkt, maar als het hommeles is, dan is het ook echt de Hel. Deze film is gebaseerd op ware gebeurtenissen uit de jaren zestig en zeventig. Armoe, honger, hebzucht en drugs regeren de straten. Het geweld loert om elke hoek en is bijna tastbaar. Jonge kinderen vinden het belangrijker met een vuurwapen te kunnen omgaan dan om te kunnen lezen en schrijven. De film vertelt het verhaal van leven en werken (ahem) van de psychopatische ‘Kleine Zé’, een buitengewoon gewelddadige drugshandelaar. Zijn macht heeft hij te danken aan het vermoorden van al zijn rivalen (behalve één). In het eerste deel van de film wordt getoond hoe hij van een klein jongetje wordt gevormd tot de meedogenloze killer die hij in de tweede helft is. Als bij de bende van zijn eeuwige opponent een nieuweling wordt gerecruteerd die ook nog eens een scherpschutter is, kan een bende-oorlog niet lang uitblijven. Het verhaal wordt in stukjes en beetjes verteld door ‘Raket’, een jongen die er van droomt fotograaf te worden voor de krant en die zich aan de periferie van Kleine Zé’s kennissenkring bevindt. Dichtbij genoeg om het verhaal te vertellen, ver genoeg weg om buiten schot te blijven. Interessant is de manier waarop hij het verhaal vertelt: aanvankelijk lijken het allemaal losse brokken, maar gaandeweg begint zich een beeld te vormen van de subcultuur die hier de dienst uitmaakt, en van wie daar allemaal door wordt aangevreten. Ondanks dromen van een beter leven, en tegen beter weten in. Hoewel er nauwelijks bloed in beeld komt, is City of God een uiterst gewelddadige film, shockerend vaak. Huiveringwekkend memorabel is de scene waarin een zevenjarige jongen mag kiezen uit twee andere jongetjes die misschien nog iets jonger zijn. Om te bewijzen dat hij de bende wil horen, moet hij er één doodschieten. Een uiterst grimmige film die echter verteerbaar wordt gehouden door de momenten van (zwarte) humor die de regisseur weet te vinden in het magere en gevaarlijke bestaan. De stijl van filmen is levendig en houdt het verhaal boeiend, de muziek is altijd hartverwarmend. In Nederland hebben we, na een maandje of negen herfstachtig weer, nog wel eens de neiging om de zon te verheerlijken en jaloers te kijken naar landen waar het altijd zonnig lijkt te zijn, maar aan dat paradijselijke beeld maakt deze film een eind. Zeker, de zon schijnt voortdurend in de wijk Cidade de Deus, maar wat hij verlicht met zijn warme tinten, is gruwelijk en onvoorstelbaar. Een indringend beeld van wat armoe nu precies betekent. [RJ]
	'City of God', zoals deze film in het Engels heet, is een geweldadige film. Veel moord en doodslag, veel wapengezwaai en alle conflicten worden met pistoolschoten opgelost. Het geweld is duidelijk aanwezig, maar niet expliciet in beeld. Het is dus geen 'blood and gore' film, maar een beeld gebaseerd op de werkelijke situatie in de sloppenwijken van Rio. Niemand lijkt te kunnen ontsnappen. Degenen die het proberen worden toch weer het moeras ingezogen door geld, geweld, intimidatie. Eén personage lukt schijnbaar wel, maar op z'n afscheidsfeest wordt hij alsnog doodgeschoten. Bij vergissing wel is waar, maar hij is er niet minder dood om... De verteller van het verhaal heeft meer geluk en door stom toeval lijkt zijn toekomst er beter uit te zien. De harde werkelijkheid van de alleronderste lagen van de bevolking in Zuid-Amerika geeft logischerwijs ook een harde en rauwe film. Voor de hoofdpersoon lijkt het goed af te lopen, maar de gansters worden steeds jonger en beangstigend is dat die spiraal kennelijk niet te doorbreken is. Je hoeft voor deze film geen maag van staal te hebben, maar een plezierig wegdroomertjes is het zeker niet. [BB]